Ai qua là bao chốn xa...
Â
Có má»™t hôm, tình cá» lạc và o forum trÆ°á»ng cÅ©, tôi đá»c được câu nà y của má»™t ngÆ°á»i bạn thân thiết thuở ấu thÆ¡: "Bình yên-là khi được ra khá»i nhà ".
Tôi hiểu vì sao bạn viết váºy, và tôi đá»c được phÃa sau dòng chữ ấy má»™t ná»—i buồn vô hạn.
"Nhà " chỉ là một từ ngắn ngủi, nhưng hà m nghĩa của nó thì có thể rất mênh mông.
"Nhà " trong ná»—i buồn của bạn là căn biệt thá»± vắng ngÆ°á»i, và má»—i khi có ngÆ°á»i thì đầy tiếng cãi vã.
"Nhà " trong ký ức của tôi là nơi tôi chạy quanh chân ba trong cái sân nhỠcó trồng những cây cà chua khi tôi chưa đầy ba tuổi.
"Nhà " trong ná»—i nhá»› của cô bạn thân vừa dá»n qua khu phố má»›i kÃn cổng cao tÆ°á»ng chÃnh là cái xóm nhá»Â ồn à o mà thân máºt, những ngôi nhà cÅ© có hà ng rà o thấp và thÆ°a, nÆ¡i ngÆ°á»i nà y có thể đứng ngoà i đưá»ng mà lơ đãng ngó vô phòng khách nhà ngÆ°á»i khác.
"Nhà " đối vá»›i những ngÆ°á»i xa quê hÆ°Æ¡ng chÃnh là cái dải đất hình chữ S nhá» nhắn bên bá» biển Äông, và  đối vá»›i những phi hà nh gia là m việc trên trạm không gian, nhà có thể chÃnh là viên ngá»c xanh tuyệt đẹp ngoà i vÅ© trụ kia đang quay rất cháºm.
"Nhà " cÅ©ng có thể là tình yêu của má»™t ai đó dà nh cho ta, là trái tim ấm áp của má»™t ai đó, nÆ¡i mà ta luôn ao ước được chạy đến náu mình. Äể tìm lại sá»± bình yên.
"Nhà " chỉ là một từ ngắn ngủi, nó không đồng nghĩa với sự bình yên, nhưng chúng ta vẫn luôn khao khát rằng nó gắn với sự bình yên. Và khi nà o "nhà " trái nghĩa với bình yên thì đó là khởi đầu của sự bất hạnh.
Tôi tin rằng, mái nhà nà o cÅ©ng từng có lúc đồng nghÄ©a vá»›i niá»m vui và cả sá»± bình yên. NhÆ°ng bạn của tôi ơi, sá»± bình yên của nhà không phải là  điá»u có sẵn. "Nhà " là phần cứng, còn sá»± bình yên, hạnh phúc, niá»m vui là phần má»m. Gia đình là phần cứng, còn tình yêu và sá»± thấu hiểu là phần má»m.
Váºy cho nên, sá»± bình yên là thứ phải được thiết láºp, và vì thế, có thể tái thiết láºp. Nếu ta là má»™t phần của "nhà ", dù chỉ là má»™t phần nhá», nếu ta tháºt mong muốn mái nhà thân yêu của ta có được sá»± bình yên, hay lại có má»™t lần nữa, thì ta phải tham gia và o quá trình thiết láºp đó. Bằng má»™t nụ cÆ°á»i xoa dịu, bằng má»™t câu nói vị tha, bằng sá»± thÆ°Æ¡ng yêu nhẫn nhịn, bằng trái tim sẵn sà ng sẻ chia, bằng má»™t cái nắm tay thấu hiểu, hay có thể bằng má»™t giá»t nÆ°á»›c mắt. Dù thế nà o, cÅ©ng không phải bằng sá»± buông xuôi. Äể kéo những trái tim vá» gần vá»›i nhau. Äể biến "nhà " thà nh má»™t nÆ¡i ta phải luyến tiếc khi rá»i xa và luôn mong má»i quay vá».
Bạn của tôi Æ¡i, tôi còn nhá»› khi chúng ta còn nhá», cùng ngồi chung má»™t chiếc ghế mây dÆ°á»›i tán máºn trong vÆ°á»n nhà , mẹ của bạn đã hát cho chúng ta nghe câu hát nà y:
"Ai qua là bao chốn xa, thấy đâu vui cho bằng mái nhà ..."
Tôi vẫn nhá»›, cho đến bây giá», vẫn nhá»› bà i hát ấy. Và tôi vẫn nghÄ© rằng, nếu không nÆ¡i đâu bằng được mái nhà mình, thì điá»u tối thiểu ta có thể là m cho ký ức của mình là  đừng để nó trái nghÄ©a vá»›i sá»± bình yên. Và rằng đừng đợi đến khi ta "qua bao chốn xa" rồi má»›i thấy yêu thÆ°Æ¡ng nó, vì biết đâu, đến khi ấy thì ta đã không thể nà o vá» lại được.
Â
(SÆ°u tầm trÃch trong "Nếu biết trăm năm là hữu hạn" của Phạm Lữ Ân)
Â
|