PHẢI CHÄ‚NG CUỘC Sá»NG LÀ QUà TRÃŒNH Tá»° ÄIÊU KHẮC ÄỂ THÀNH NGƯỜI?
Â
Bạn có từng nghe qua quá trình hình thà nh ngá»c trai tá»± nhiên bao giá» chÆ°a? NgÆ°á»i ta cho rằng ngá»c trai được tạo ra khi có má»™t váºt lạ nhá» hoặc hạt cát chui và o bên trong con trai biển và nằm luôn trong đó.
Bị kÃch thÃch bởi váºt lạ nà y, con trai tiết ra má»™t chất dịch bao bá»c dị váºt. Äây là các phản ứng để tá»± chữa là nh những vết thÆ°Æ¡ng của loà i nhuyá»…n thể nà y. Qúa trình nà y láºp Ä‘i láºp lại nhiá»u năm để tạo thà nh viên ngá»c đẹp, quý và có giá tri. Trong cuá»™c sống, chúng ta cÅ©ng giống nhÆ° viên ngá»c trai kia không thể tránh khõi những va Ä‘áºp đầy biến Ä‘á»™ng. Liệu chúng ta có sẵn lòng ôm ấp những Ä‘á»›n Ä‘au và há»c cách vÆ°Æ¡n lên để rồi má»™t ngà y tạo nên những viên ngá»c trai lấp lánh? Phải chăng cuá»™c sống nà y là má»™t quá trình tá»± Ä‘iêu khắc để thà nh ngÆ°á»i mà chỉ những ngÆ°á»i đủ bản lÄ©nh nhÆ° con ngá»c trai biển kia, trong dòng lệ Ä‘á»›n Ä‘au bị dị váºt xâm nháºp vẫn kiên cÆ°á»ng, vẫn ná»— lá»±c đến cùng?
Nói má»™t chút vá» Ä‘iêu khắc. Äiêu khắc gần vá»›i kiến trúc theo nghÄ©a nó gá»t đẽo má»™t váºt cảm quan. Kiến trúc thá»a mãn công năng, Ä‘iêu khắc nhỉn hÆ¡n ở khả năng thoát bá» những vá» bá»c váºt chất, hình hà i, mà u sắc, chất liệu để bà y tá» má»™t quan niệm nghệ thuáºt cÅ©ng nhÆ° thái Ä‘á»™ sống của má»™t thá»i đại. Lịch sá» Ä‘iêu khắc cáºn đại, hiện đại ghi quá trình mà điêu khắc đã cố gắng má»i ná»— lá»±c để thay đổi , biến hóa gÆ°Æ¡ng mặt đô thị hoặc tất cả các trung tâm mà con ngÆ°á»i tụ sinh để thÃch nghi vá»›i sá»± đổi má»›i không ngừng của vÅ© trụ. Con ngÆ°á»i cÅ©ng giống nhÆ° Ä‘iêu khắc, luôn cần biết cách phát huy ná»™i lá»±c chÃnh mình, luôn tá»± mà i dÅ©a há»c há»i từ những thất bại, từ những Ä‘iá»u tốt đẹp xung quanh ta để tồn tại và phát triển trong chu kì váºn hà nh riêng  của cuá»™c Ä‘á»i mà chúng ta quen và nhÆ° là quy luáºt hình sin trong toán há»c hết thăng trầm bất biến. à chà vÆ°Æ¡n lên từ những thất bại ấy cÅ©ng chÃnh là công thức của má»™t cuá»™c sống tốt đẹp hÆ¡n.
NhÆ° danh ngôn Nam Phi: “Hãy hÆ°á»›ng vá» phÃa mặt trá»i, bóng tối sẽ ngã vá» phÃa sau bạn.†, khó khăn là má»™t phần tất yếu của cuá»™c sống. Cuá»™c sống chúng ta không phải lúc nà o cÅ©ng êm Ä‘á»m nhÆ° nắng ấm ban mai mà nó giống nhÆ° những cÆ¡n gió, có khi mạnh mẽ dá»± tợn, có khi nhẹ nhà ng lÆ°á»›t qua. Vì váºy để vượt qua những cÆ¡n giông bão đó, đòi há»i chúng ta phải biết tìm cho mình Ä‘á»™ng lá»±c và niá»m tin để đứng dáºy sau những lần vấp ngã. Äó là lúc chúng ta tiếp tục nhà o nặn cho chất liệu thô là cuá»™c Ä‘á»i, hÆ°á»›ng tá»›i mặt trá»i để tạo ra những sản phẩm tuyệt đẹp.
Thomas Edison, ngÆ°á»i đứng thứ ba trên thế giá»›i vá» số bằng phát minh sáng chế khoa há»c – đã trải qua hà ng vạn những lần thá» nghiệm thất bại để tạo ra má»™t phát minh lá»›n cho nhân loại – những phát minh mà ban đầu chỉ nghe ý tưởng vá» nó, má»i ngÆ°á»i đã cho rằng đó là điá»u “không tưởng†“Tôi không bao giá» nản chà vì đối vá»›i tôi má»—i ná»— lá»±c không thà nh công là má»™t bÆ°á»›c tiến bá»™.†Hay nhà khoa há»c Äồ U U (Trung Quốc ) – chủ nhân của giải Nobel Sinh Há»c 2015 – má»™t ngÆ°á»i phụ nữ táºn tụy vá»›i liệu pháp Ä‘iá»u trị sốt rét Artemisinin từ thảo dược đã tạo nguồn cảm hứng vô táºn cho những nhà khoa há»c Ä‘am mê lÄ©nh vá»±c y sinh. Bà đã dà nh ra hÆ¡n ná»a Ä‘á»i ngÆ°á»i loay hoay vá»›i hÆ¡n 2000 vị thuốc chiết xuất ra 380 loại thảo dược khác nhau, 200 lần thá» thuốc thất bại, thá»±c hiện má»™t công việc tưởng chừng nhÆ° mò kim đáy bể nhÆ°ng bà vẫn chấp nháºn là ngÆ°á»i đầu tiên thá» nghiệm công thức chÆ°a hoà n chỉnh. Và cuối cùng bà đã thà nh công dù trÆ°á»›c đó bà chỉ khiêm tốn vá»›i chức danh nghiên cứu viên cấp cao tại há»c viện Trung Quốc.
Gần đây hÆ¡n đó chÃnh là tấm gÆ°Æ¡ng của ngÆ°á»i hùng thể thao Việt Nam Hoà ng Xuân Vinh. Có ai biết ngÆ°á»i từng mang vá» tấm huy chÆ°Æ¡ng và ng  đầu tiên cho Ä‘oà n thể thao nÆ°á»›c nhà , ngÆ°á»i thiết láºp kỉ lục Olympic má»›i của ná»™i dung 10m súng hÆ¡i nam đã từng không ghi nổi Ä‘iểm nà o vì phát súng định mệnh tại ASIAD 16, từng má»™t bà i bắn xuất sắc nhất mà cÅ©ng đáng tiếc nhất trong sá»± nghiệp khi chỉ kém ngÆ°á»i đạt HCÄ 0,1 Ä‘iểm ở thế dẫn trÆ°á»›c tại Olympic 2012?
Anh đã từng có ý định giải nghệ sau viên đạn tiếc nhất Ä‘á»i ấy†nhÆ°ng chÃnh bản lÄ©nh đã vượt lên tất cả. vất vả , gian khổ của Ä‘iá»u kiện táºp luyện thiếu thốn, của gánh nặng tâm lý đã chèn ép anh trong nhiá»u năm ròng rã vì anh luôn tá»± nhủ rằng: “Mình là váºn Ä‘á»™ng viên già nh huy chÆ°Æ¡ng và ng olympic, rằng anh đã phải vÆ°Æ¡n lên mạnh mẽ nhÆ° thế nà o để có được ngà y hôm nay. Há» kiên cÆ°á»ng, há» mạnh mẽ được nhÆ° váºy không phải là vì bên trong há» tiá»m ẩn má»™t sức mạnh thần thánh nà o đâu. á» Ä‘Æ¡n thuần bÆ°á»›ng bỉnh theo Ä‘uổi những Ä‘iá»u mà ngÆ°á»i ta cho là điên rồ chỉ vì bá» cuá»™c không phải là sá»± lá»±a chá»n của há».
Chúng ta hay có xu hÆ°á»›ng chỠđợi má»™t Nguyá»…n AÌi Quốc má»›i xuất hiện để định hÆ°á»›ng Ä‘Æ°á»ng lối phát triển đất nÆ°á»›c, đợi má»™t mẹ Terrasa để lan truyá»n ngá»n lá»a yêu thÆ°Æ¡ng đến cá»™ng đồng mà bá» qua những câu chuyện cổ tÃch trong chÃnh cuá»™c Ä‘á»i chúng ta. Chúng ta sẽ thÆ°á»ng biết ngưỡng má»™, ca tụng những Darwin, Enstein, Marie Curie,… nhÆ° những dẫn chứng “khô khan†trong các bà i luáºn văn thay vì há»c há»i, tiếp thu những ngá»n lá»a Ä‘am mê há»c há»i của há» và váºn dụng và o chÃnh cuá»™c Ä‘á»i thá»±c. Giá nhÆ° ai cÅ©ng có suy nghÄ©: “Khi trưởng thà nh, tôi hiểu bản thân cần gì, Ä‘Æ¡n giản là sá»± say mê, hứng thú vá»›i công việc có Ãch . Tôi không còn cảm giác trông chá» giải thưởng, cÅ©ng chẳng muốn cạnh tranh vá»›i ai. Hạnh phúc là thế thôi.†(Giáo sÆ° Yoshinori Ohsumi 71 tuổi – Nobel Sinh há»c 2016) thì có lẽ sẽ không có nhiá»u ngÆ°á»i rá»—i hÆ¡i nhảy lầu tá»± tá» chỉ vì những thất bại tinh yêu , hôn nhân hay căng thẳng trong công việc và  những căn bệnh thế ká»·, những vấn Ä‘á» thá»i đại đã sá»›m tìm ra được chiếc chìa khóa của chÃnh mình từ lâu rồi.
“Hãy luôn khát khao hãy cứ dại khá»â€ (Steve Job). Cuá»™c sống chÃnh là nhÆ° váºy là táºp hợp vô và n những Ä‘iá»u biến Ä‘á»™ng, là quá trình Ä‘iêu khắc để thà nh ngÆ°á»i. Bạn sợ sẽ bị tổn thÆ°Æ¡ng? Sá»± va Ä‘áºp của cuá»™c sống chẳng có gì đáng sợ đâu. Äừng bao giá» cho phép mình quỵ ngã. Dù có lúc tưởng chừng mất tất cả ta vẫn còn những bà i há»c giá từ “cái mất tất cả†đó mà . Má»™t khi chúng ta há»c cách chấp nháºn được Ä‘au Ä‘á»›n trong quá trình chuyển hóa những góc cạnh xù xì, chúng ta sẽ trở thà nh những hòn sá»i đá láng mịn. Khi chúng ta có đủ nghị lá»±c, lạc quan, niá»m tin và tinh thần ham há»c há»i, hÆ°á»›ng đến những Ä‘iá»u tốt đẹp ta sẽ nhÆ° những đóa hoa hÆ°á»›ng dÆ°Æ¡ng cÅ©ng có ngà y nhìn thấy ánh nắng mặt trá»i.
HUỲNH LÊ QUà KHOA – 11.5
THTH – ÄHSP Khóa 2016-2017
Ngà y 9/10/2016